-
1 i|ść
impf (idę, idziesz, szedł, szła, szli) Ⅰ vi 1. (kroczyć) to go, to walk- iść na piechotę a. piechotą to go on foot- doktor idzie do swojego gabinetu the doctor is going to his surgery- idź do domu go home- szedł wolno, powłócząc nogami he was walking slowly, dragging his feet ⇒ pójść2. (przemieszczać się) chmury szły nisko the clouds passed low in the sky- konie szły truchtem/galopem the horses were trotting/galloping- bezradnie patrzyli, jak ich rzeczy idą na dno they looked on helplessly as their things went under ⇒ pójść3. (udać się w jakimś celu) to go- iść na mecz to go to (see) a match- iść na film to go to (see) a film- iść na koncert to go to a concert- iść po zakupy to go shopping- iść popływać/pojeździć na nartach to go swimming/skiing- idź po lekarstwa dla babci go and buy grandma’s medicine/pills- bała się iść na zastrzyk she was afraid of having a. going for an injection- powinieneś iść do lekarza you ought to go to a. go and see a doctor- idę dziś z wizytą do cioci I’m visiting my aunt today- idę do koleżanki I’m going to visit my friend- iść do szpitala/więzienia to go into hospital/to prison- robi się późno, idź do łóżka it’s getting late, go to bed4. (odbywać się) to go; [film, przedstawienie, słuchowisko] to go out- najpierw szły wiadomości sportowe pot. the sports news came first- program idzie na żywo pot. the programme is going out live- przypomina postać z filmu, który szedł niedawno w telewizji pot. he resembles a character from a film that was recently shown on TV- nikt się nie pchał, wszystko szło sprawnie there was no pushing or shoving, everything went smoothly- na początku interes szedł dobrze pot. at the beginning business was going a. went well- nie wszystko szło po jej myśli not everything went as she would have liked- w szkole nauka szła mu kiepsko pot. he didn’t do well at school- „jak ci idzie?” – „w porządku” pot. ‘how’s it going?’ – ‘okay’ pot.- nie szło mu jakoś to malowanie pot. the painting seemed to take him a long time5. (nadciągać) to approach- idzie burza there’s a storm coming, a storm is approaching- idzie na nas wyż ze wschodu a high is approaching us from the east- szła wysoka fala powodziowa a high flood wave was approaching6. przen. (dochodzić) [zapach, dźwięk] to come- światło idące ze środka budynku the light coming from the house- klekot szedł od strony pałacu the clatter came from the direction of the palace- z Berlina idą niepokojące komunikaty there are disturbing reports (coming) from Berlin7. (funkcjonować) to run, to work- maszyny idą pełną parą the machines are running a. working at full speed- zegar za szybko idzie the clock’s fast8. (być przeznaczonym) to go- większość dochodów szła na jedzenie i lekarstwa most of his/her earnings went on a. were spent on food and medicine- stare gazety idą na makulaturę (the) old newspapers go for recycling- wiele dzieł sztuki idzie pod młotek many works of art are going under the hammer- po sezonie narty idą w kąt when winter’s over, the skis go back in the cupboard ⇒ pójść9. (ciągnąć się) [droga, szlak] to run- tory idą przez las the (railway) track a. line runs through a forest- wzdłuż muru szedł napis: zwyciężymy there was an inscription running along the wall: we shall overcome- domy szły rzędem wzdłuż ulicy the houses lined the street10. (o planach, zamierzeniach) to go- iść na studia to go to university- nikt z nas nie idzie na medycynę none of us is going to study medicine- powinna szybko skończyć szkołę i iść do pracy she should leave school as soon as possible and find a job- iść na lekarza/nauczyciela pot. to study to become a doctor/teacher- była dumna, że syn idzie do dyplomacji she was proud that her son was to be a diplomat- tylko głupi idzie do łopaty pot. manual work is for those without brains- iść za kogoś (za mąż) to marry sb- po co było jej za niego iść? what did she (go and) marry him for?- chce, żeby córka szła za mąż s/he wants her daughter to get married a. find a husband ⇒ pójść11. przest. (postępować) to follow- chciała iść śladem matki i zostać naukowcem she wanted to follow in her mother’s footsteps and become a scientist- czy teatr ma brać wzory z kina, czy iść własną drogą? should the theatre imitate the cinema or go its own way?- iść z duchem czasu to move with the times- iść za kimś to follow sb- iść za porywem serca to listen to a. follow one’s heart ⇒ pójść12. (zbliżać się) to approach, to come- idą święta Christmas/Easter is approaching- idzie ciepła jesień a warm autumn is ahead of us a. on its way- chyba idzie na deszcz it looks as though it’s going to rain, it looks like rain- ile dziecko ma lat? – idzie mu piąty rok pot. how old is the child? – s/he’s getting on for five13. (mijać) to go by- czas idzie nieubłaganie naprzód time goes marching on- tego lata szły naprzemian dni słoneczne i deszczowe this summer it was sunny one day and rainy the next14. kryt. (występować w danej ilości) iść w coś to amount to sth- odszkodowania idące w miliony złotych damages amounting to millions of zlotys- nakłady jego książek szły w setki tysięcy egzemplarzy his books were sold in editions of hundreds of thousands ⇒ pójść15. pot. (być sprzedawanym) to sell- w tym roku ta literatura nie idzie this kind of fiction isn’t selling well this year- po ile idą dziś dolary? what’s the going rate for the dollar today?Ⅱ v imp. pot. (udać się) nie idzie czegoś zrobić sth can’t be done- to był człowiek, z którym nie szło pracować s/he was a (really) difficult person to work with- piekielnie zimno, ale idzie wytrzymać it’s freezing outside, but it’s not unbearable■ a co za tym idzie… and, following on from this/that…; and consequently a. in consequence… książk.- idzie mu/jej o coś he/she means a. intends sth- idzie mu o zdobycie władzy he means a. intends to seize power- był świadom stawki, o którą szło he was aware of the stakes involved- iść na coś to agree to sth- iść na współpracę z wrogiem to agree to collaborate with the enemy- iść na kompromis to reach a compromise- iść sobie to go away- iść w zapomnienie a. niepamięć to be forgotten- iść w górę/dół to go up/down- wstąpił do partii i szybko szedł w górę he joined the party and advanced rapidlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > i|ść
-
2 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
3 dół
( otwór w ziemi) pit; ( najniższa część) bottomna dole — at the bottom; ( na niższym piętrze) downstairs
na dół — down; ( na niższe piętro) downstairs
* * *mi-o-2. techn., bud. etc. pit; dół gnilny septic tank; dół garbarski/odlewniczy/osadowy tanning/casting/settling pit; dół na wapno lime pit; dół ustępowy cesspit; wilczy dół myśl. pitfall.3. anat. fossa; dół pachowy axillary fossa, axilla, armpit; dół biodrowy/czaszkowy/pachwinowy iliac/cranial/inguinal fossa.4. (= dolna część) (np. schodów, stronicy, ubioru) bottom; (dresu, piżamy) bottoms; ( domu) downstairs; na dole at the bottom; ( w domu) downstairs; na dół down ( czegoś sth); u dołu at the bottom ( czegoś of sth); w dół down; (= z górki) downhill; w dół rzeki downstream, downriver; z dołu (np. o patrzeniu) from below; od góry do dołu (np. pomieszczenia) from top to bottom; ( człowieka) from head to toe; iść w dół (np. o cenach, notowaniach, temperaturze) drop, go down; równać w dół (np. w hierarchii społecznej) let o.s. be dragged down; w górę i w dół up and down; wynajmować dół ( domu) rent (out) the downstairs; zaokrąglać w dół round down.5. pl (= biedota) lower class(es); pochodzić z dołów have a lowly background, have lowly origins.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dół
-
4 ni|eść
impf (niosę, niesiesz, niesie, niósł, niosła, nieśli) Ⅰ vt 1. (iść trzymając w ręku) to carry- nieść paczkę w ręku/pod pachą to carry a parcel in one’s hand/under one’s arm- niósł worek na plecach he was carrying a sack on his back- ranny niesiony na noszach an injured person carried on a stretcher2. (unosić, przenosić) to carry, to bring- rzeka niosła wiele pni i gałęzi the river was carrying along a lot of branches and tree trunks- wiatr niosący chmury/zapachy/tumany kurzu the wind carrying clouds/smells/clouds of dust- echo niosło odgłosy detonacji the echo carried the sound of the explosion- nowe narty niosły go dobrze the new skis carried him well3. przen. (przyciągać) to bring, to attract- niosły ją tu radość i nadzieja joy and hope brought her here- niosła go chęć przeżycia przygody he was attracted by adventure4. książk. (ofiarowywać) to bring- nieść komuś pociechę/pomoc/ukojenie to bring comfort/help/consolation to sb- lekarz niósł ulgę cierpiącym the doctor brought relief to the suffering- modlitwa niesie pociechę prayer brings comfort ⇒ przynieśćⅡ vi książk. 1. przen. (odczuwać, doznawać) to bear, to carry- nieść w sobie smutek/gorycz/radość/złość to bear grief/bitterness/joy/anger inside one- niesiona w sercu nadzieja hope carried in one’s heart2. (powodować, pociągać) to present, to carry- jego felietony niosą ogromny ładunek humoru his columns present a great deal of humour- takie posunięcie niosło w sobie duże ryzyko this move carried a lot of risk3. pot. (składać jaja) to lay- nieść jaja a. jajka to lay eggs- te kury od dawna już nie niosą jaj the hens haven’t been laying (eggs) for a long time ⇒ znieść4. Wojsk. (strzelać) to carry- nieść na 100 metrów [działo, karabin, łuk] to carry a. range a hundred metresⅢ nieść się książk. 1. (rozprzestrzeniać się) to spread, to waft- zapach żywicy niósł się w powietrzu the smell of resin spread in the air- od strony łąk niosły się mocne wonie a strong aroma wafted from the meadows- dźwięki muzyki niosły się w powietrzu the sounds of music wafted in the air2. (przemieszczać się) to drift- chmury niosły się nad miastem clouds drifted over the city- łódź niosła się szybko z prądem the boat drifted along with the current3. (składać jaja) to lay eggs■ gdzie cię/was diabli niosą? pot. where the hell are you going?- ciągle go gdzieś diabli niosą he is always going the devil knows where- nieść coś do ust to raise sth to one’s mouth- patrzyła na każdy kęs, który niósł do ust she watched every morsel he raised to his mouth- z mokrej ziemi niesie wilgocią wet soil emanates dampness- nieść życie/zdolności/miłość w ofierze a. w darze komuś/czemuś książk. to offer up one’s life/abilities/love to sb/sth- nogi nie chcą go/jej nieść pot. his/her legs can’t go any further- plotka/wieść/fama niesie, że… rumour has it that…- wieść niesie, że tam mieszkała czarownica legend has it that a witch used to live there- fama niesie, że dyrektor zostanie zwolniony rumour has it that the director is going to be dismissedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ni|eść
-
5 piek|ło
m 1. Relig. hell, Hell- iść do piekła to go to hell- smażyć się w piekle to roast in hell2. przen. hell- piekło na ziemi hell on earth- piekło nieudanego małżeństwa the hell of a failed marriage- przejść piekło okupacji/łagrów to go through the hell of the Nazi occupation/the Gulag- życie z nim jest piekłem life with him is hell- zmienić czyjeś życie w piekło to make sb’s life hell■ bodajbyś z piekła nie wyszedł przest. may you rot in hell- niech go piekło pochłonie przest. to hell with him- do piekła by/bym za nią poszedł he’d/I’d go through fire and water for her- chłopak/baba z piekła rodem a hellish youth/woman- miał pomysł z piekła rodem he had a hellish ideaThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > piek|ło
-
6 podn|ieść
pf — podn|osić impf (podniosę, podniesiesz, podniósł, podniosła, podnieśli — podniosę) Ⅰ vt 1. (unieść w górę) to raise, to pick up- podnieść dziecko do góry to lift the child up- podnieść kołnierz to raise the/one’s collar- podnieść kurtynę to raise the curtain- podnieść słuchawkę telefonu to pick up the receiver- podnieść książkę z ziemi to pick the book up off the ground2. (postawić) podnieść przewrócone krzesło to pick up the chair- podnieść chorego na łóżku to raise the patient up in his bed3. (przybliżyć) to raise, to lift- podnieść szklankę do ust to raise the glass to one’s lips- podniósł lornetkę do oczu he lifted the binoculars to his eyes4. (spowodować uniesienie w górę) to raise- samochód podniósł tumany pyłu the car raised clouds of dust5. (podwyższyć) to raise, to increase- podnieść płace/zarobki to raise a. increase salaries- podnieść kwalifikacje/wydajność pracy to improve qualifications/the efficiency of the work force- podnieść poziom nauczania to raise the standard of education a. teaching- podnieść napięcie prądu to step up a. increase voltage- nie wiem, jak obniżyć podniesioną temperaturę u dziecka I don’t know how to bring down a raised temperature in a child6. (wszcząć) to raise [alarm, bunt, protest]- podnieść krzyk/płacz to start to yell/cry- podnieść wrzawę to make a din a. a racket pot.7. książk. (uwydatnić) to praise- podnieść znaczenie czegoś to praise the importance of sth- podnosić czyjąś dobroć/dzielność to praise sb’s kindness/courage8. przen. (odbudować) to rebuild- w ciągu kilku lat podnieśli kraj z ruiny within a few years they raised the country from ruin9 Mat. podnieść liczbę do potęgi to raise a number to a given power- podnieść liczbę do kwadratu/sześcianu to square/cube a number, to raise a number to its square/cube- 5 podniesione do kwadratu równa się 25 5 squared equals 25; 5 raised to the 2nd power is 25Ⅱ podnieść się — podnosić się 1. (wstać) to raise oneself, to rise, to get up on one’s feet- podnieść się z krzesła/zza stołu to get up from the chair/table- podnieść się na palce to stand on tiptoe2. (zostać uniesionym) to go up- podniosły się wszystkie ręce all hands went up- podniosło się ramię semafora the semaphore’s arm went up3. (wzlecieć) to rise- kurz się podniósł dust rose from the ground- mgła się podniosła the fog lifted4. (podwyższyć się) to rise- w niektórych miejscach ląd się podniósł in some areas the land rose- podniósł się poziom wody w rzece the water level rose in the river5. (stać się większym) to rise- podniosły się dochody incomes have risen6. przen. (otrząsnąć się) to pick up- podnieść się z nędzy to rise up from poverty7. (dać się słyszeć) to rise- w tłumie podniosły się krzyki/protesty shouts rose up from the crowd- podniosło się kilka głosów sprzeciwu a few voices rose in protest■ podnieść głos to raise (one’s) voice- usłyszałem podniesiony głos I heard a raised voice- podnieść kogoś na duchu to raise a. lift sb’s spirits- podnieść kogoś do godności arcybiskupiej to elevate sb to the rank of archbishop- podnieść żagle Żegl. to set sail- podnieść rękę na kogoś to raise one’s hand to strike sb- podnieść się (z łóżka) to recover from an illness, to rise from one’s bed- iść a. kroczyć z podniesionym czołem to walk tall- podnieść kwestię/problem/temat to raise the question/problem/subject- podnieść oczy a. wzrok to raise a. lift one’s eyes, to look upThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > podn|ieść
-
7 przyci|snąć
pf — przyci|skać impf (przycisnę, przycisnęła, przycisnęli — przyciskam) Ⅰ vt 1. (przygnieść) to press- przycisnąć czoło do szyby to press one’s forehead against a window- przyciskać kogoś do piersi to clasp sb to one’s bosom- przycisnąć kogoś do ziemi to pin sb to the ground- przycisnąć coś ciężkim przedmiotem to press sth down with a heavy weight a. to weigh sth down- przycisnąć sobie palec w drzwiach to trap one’s finger in the door- za mocno przyciskasz pióro you are pressing the pen too hard- ułóż płytkę i mocno przyciśnij position the tile and press firmly2. (nacisnąć) to press [klawisz, klamkę]- wystarczy przycisnąć jeden guzik you only have to press one button- to się włącza przez przyciśnięcie guzika it’s switched on by pressing a button3. pot. (dokuczyć) kiedy głód go przyciśnie when he is hard-pressed by hunger- przyciśnięty biedą zdecydował się do niej napisać when he was hard-pressed for money he decided to write to her4. pot. (wywrzeć presję) to put the screws on- przyciskać kogoś, żeby coś zrobił to press a. push sb into doing sth pot.Ⅱ v imp. przycisnęło go pot. (nie ma pieniędzy) he must be really pressed for cash posp.; (musiał iść do toalety) he was desperate to go to the loo; he was taken short Ⅲ przycisnąć się — przyciskać się 1. [osoba] to press a. push oneself- przyciskać się do kogoś/czegoś to press oneself against sb/sth2. (do siebie nawzajem) to press- przyciskali się do siebie they were pressing against each otherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przyci|snąć
-
8 sam1
Ⅰ adj. 1. (bez pomocy) (by) oneself- sam to zrobiłeś? did you do it (by) yourself?- drzwi same się zamknęły the door closed on its own- samo się zagoi it’ll heal by itself- samo się nie zrobi it won’t get done by itself- musicie sami zdecydować you have to a. must decide for yourselves- „jak samemu zbudować dom?” ‘how to build one’s own house?’- sam z siebie of one’s own accord, without being asked- (ona) sama z siebie nigdy nie zabiera głosu she never speaks up of her own accord a. without being asked- nic nie dzieje się samo z siebie nothing happens by itself a. without a reason- wszystko zawdzięczam samemu sobie I owe everything to my own efforts- włosy jej się same kręcą her hair curls naturally2. (samotny) alone, by oneself- był sam w domu he was alone a. on his own at home- nie wolno jej samej wychodzić na ulicę she is not allowed to go out by herself a. on her own- trudno jest żyć człowiekowi samemu it’s difficult a. hard living on your own a. living alone- sam jeden all alone, all by oneself- po śmierci rodziców została sama jedna when her parents died she was left on her own a. all alone- słowo „bohater” pisze się przez sam h, nie przez ch the word ‘bohater’ is spelt with an h, not ch- mieli same córki they had only daughters- same nieszczęścia nas spotykają we’ve had a. met with nothing but trouble- same zdolności nie wystarczą talent alone is not enough- mówić prawdę, samą prawdę i tylko prawdę to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth- w samym środku in the very centre, right in the middle- na samym początku/końcu at the very beginning/end- na samej górze/na samym dole at the very top/bottom, right at the top/bottom- dom nad samym morzem a house right on the sea- gałęzie zwisające do samej ziemi branches hanging right down to the ground- w samo południe at midday, at high noon- do samego rana right through to the morning5. (jako podkreślenie) oneself- sam sobie przeczysz you’re contradicting yourself- sama tak powiedziała she said so herself- sami sobie są winni they’ve only got themselves to blame- mnie samego to zaskoczyło I was surprised myself- samo miasto niczym szczególnym się nie wyróżnia the town itself is nothing special- sam widzisz you can see for yourself- sama widzisz, że to nie takie proste see, it’s not that easy- sam zobacz see a. look for yourself- sam powiedz you tell me- sami powiedzcie, czy nie mam racji you tell me if a. that I’m wrong6. (wskazuje na najwyższe miejsce w hierarchii) oneself- widziałem samego prezydenta I saw the president himself7. (wskazuje na przyczynę) mere, very- na samą myśl o tym chce mi się płakać the mere a. very thought of it makes me want to cry- od samego zapachu robiło mu się niedobrze the very smell (of it) made him sickⅡ pron. taki sam the same- mamy takie same pióra we’ve got the same a. identical pens- (on) ma taki sam kolor włosów jak jego brat his hair is the same colour as his brother’s- twój kapelusz jest prawie taki sam jak mój your hat is practically the same as mine- wszyscy mężczyźni są tacy sami all men are the same a. alike- ten sam the same- byli w tym samym wieku they were the same age- ta sama kobieta, którą widziałem wczoraj the same woman (as a. that) I met yesterday- Paryż jest wciąż ten sam Paris is just a. still the same- to samo the same- to samo dotyczy ciebie the same applies to you- poproszę jeszcze raz to samo! (the) same again please!- zrób to samo co wujek do the same as uncle (did)- jeden i ten sam one and the same- to jedna i ta sama osoba they are one and the same person- jedno i to samo one and the same thing- odwaga i brawura to nie jedno i to samo bravery and foolhardiness are not the same thing- tak samo [traktować, uważać] the same- tak samo będzie i tym razem it’ll be the same this time- tak samo jak dwa lata temu just the same as two years ago- są tak samo winni they are equally guilty- zniknął tak samo nagle, jak się pojawił he vanished just as unexpectedly as he had appeared- „muszę już iść” – „ja tak samo” ‘I’ve got to go’ – ‘me too’- tyle samo (z policzalnymi) the same number, just as many; (z niepoliczalnymi) the same amount, just as much- tyle samo pracowników, co rok temu the same number of a. just as many workers as last year- tyle samo prawdy, ile kłamstwa the same amount of truth as lies- mają tyle samo lat they’re (of) the same age■ maleńkie sam na sam z kimś a little tête-à-tête with sb- porozmawiać z kimś sam na sam to talk to sb one-on-one- marzył, żeby zostać z nią sam na sam he dreamt of being alone with her- sam nie zje i drugiemu nie da przysł. (she’s/he’s) a dog in the manger- klimat, który sam przez się jest czynnikiem leczniczym the climate, which is itself a healing factor- takie nastawienie jest samo przez się zrozumiałe taken by itself such an attitude is understandable- to się rozumie samo przez się! it goes without saying!- rozumie się samo przez się, że… that goes without saying that…- samw sobie in itself- dla niego praca jest celem samym w sobie work for him is an end in itself- ten dokument sam w sobie nie stanowi dowodu in and of itself the document does not constitute evidence książk.- tym samym in the process- uzyskał obywatelstwo polskie, a tym samym prawo ubiegania się o to stanowisko he acquired Polish citizenship, thus a. thereby gaining the right to apply for the postThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sam1
-
9 dół
dołu, doły; loc sg dolem1) (= zagłębienie w ziemi) pit2) (= dolna część) bottom3) (w budynku, domu) downstairsiść (zejść pf) na dół — to go downstairs
См. также в других словарях:
iść — 1. Alkohol (wino, wódka itp.) idzie, poszedł, uderza, uderzył komuś do głowy, idzie, poszedł komuś w nogi «alkohol zaczyna, zaczął działać na kogoś, powoduje, spowodował u kogoś zawroty głowy, trudności w chodzeniu; ktoś jest pijany»: (...)… … Słownik frazeologiczny
iść — ndk, idę, idziesz, idź, szedł, szła, szli 1. «przenosić się z miejsca na miejsce, posuwać się stawiając kroki; stąpać, kroczyć; w pochodzie: maszerować» Iść pieszo, piechotą, na piechotę. Iść na palcach. Iść ostrożnie, pewnie, śmiało. Iść na… … Słownik języka polskiego
Polnische Grammatik — Dieser Artikel beschreibt die Grammatik der polnischen Sprache unter Einbeziehung einiger sprachgeschichtlicher Anmerkungen und dialektaler Besonderheiten. Das Polnische als westslawische Sprache hat in der Deklination wie die meisten anderen… … Deutsch Wikipedia
dół — m IV, D. dołu, Ms. dole; lm M. doły 1. «otwór, jama wykopana, wyrwana, zaklęsła w ziemi, w nawierzchni, w skale itp.» Głęboki, płytki dół. Dół wapienny. Wykopać dół. ∆ Dół gnilny «podziemny zbiornik do odprowadzania ścieków; szambo» ∆ Dół… … Słownik języka polskiego
ziemia — 1. Chodzić, stąpać (mocno, twardo) po ziemi; trzymać się ziemi «być realistą»: Obdarzony wrażliwością dziecka, twardo chodzi po ziemi – jest konkretny, punktualny – i wbrew pozorom – nieśmiały. Przekrój 51/2000. Imponowała mi poczuciem… … Słownik frazeologiczny
świat — m IV, D. a, C. u, Ms. świecie; lm M. y 1. «kula ziemska, Ziemia jako miejsce bytowania człowieka wraz ze wszystkim, co na niej istnieje; warunki tego bytowania, życie na Ziemi z wszelkimi jego przejawami» Życie na świecie. Podróżować, wędrować po … Słownik języka polskiego
pójść — Alkohol (wino, wódka itp.) poszedł komuś do głowy, w nogi zob. iść 1. Bomba poszła w górę zob. bomba 3. Cała para poszła w gwizdek zob. cały 1. Coś komuś poszło jak po maśle, jak z płatka, jak po mydle zob. iść 4. Coś (nie) poszło komuś na… … Słownik frazeologiczny
wlec — dk XI, wlokę (wlekę), wleczesz, wlecz, wlókł (wlekł), wlokła (wlekła), wlekli, wleczony 1. «ciągnąc przesuwać z trudem coś lub kogoś po czymś» Wlec skrzynię po ziemi. Konie z trudem wlokły sanie. Dwaj żołnierze wlekli rannego. Wlókł za sobą długi … Słownik języka polskiego
noga — ż III, CMs. nodze; lm D. nóg 1. «kończyna dolna ludzi, kończyna zwierząt» Prawa, lewa noga. Przednie, tylne nogi (zwierzęcia). Nogi ptaków. Nogi owadów. Długie, krótkie, cienkie, chude, grube nogi. Krzywe, koślawe, kabłąkowate, pałąkowate nogi.… … Słownik języka polskiego
trop — I m IV, D. u, Ms. troppie; lm M. y «odbicie stopy zwierzęcia na ziemi lub śniegu; ślad» Świeży trop. Trop zajęczy. Trop wilka, jelenia. ∆ łow. Trop gonny «trop zwierzęcia w biegu, pomykającego, galopującego» ◊ Być na tropie (czegoś, czyimś);… … Słownik języka polskiego
podnieść — dk XI, podnieśćniosę, podnieśćniesiesz, podnieśćnieś, podnieśćniósł, podnieśćniosła, podnieśćnieśli, podnieśćniesiony, podnieśćniósłszy podnosić ndk VIa, podnieśćnoszę, podnieśćsisz, podnieśćnoś, podnieśćsił, podnieśćnoszony 1. «niosąc umieścić… … Słownik języka polskiego
